Het is een dilemma: hoe gebruik je klinimetrie in de zorg? We kennen natuurlijk vragenlijsten voor wetenschappelijk onderzoek, maar vragenlijsten kun je ook inzetten in de spreekkamer.
Er wordt steeds meer aangegeven dat je vragenlijsten kunnen gebruiken als een standaard om de anamnese vast te leggen.1 En zo dan ook gegevens te verzamelen voor onderzoek en cohort opbouw en dat is heel belangrijk in de revalidatiegeneeskunde. Te denken valt aan een set vragenlijsten aangeboden via EPD, apps of op papier.
Ook op de polikliniek Revalidatie in UMC Utrecht maken we veel gebruik van vragenlijsten. Iedere ‘nazorgpolikliniek’ heeft een eigen set vragenlijsten. Als basis gebruiken we de HADS, de EQ6D en de USER-Participatie. Daarnaast worden vragenlijsten toegevoegd indien passend. Zoals bijvoorbeeld bij de IC nazorgpoli waar een vragenlijst is toegevoegd over PTSS klachten. “Het vergt enige ervaring om de vragenlijsten snel te kunnen scoren maar dan kun je je binnen 5 minuten een beeld vormen van de klachten. Daardoor is er meer tijd om de klachten uit te diepen.” zoals Germijn Heijnen zo mooi schreef in het artikel voor het Nederlands Tijdschrift voor Revalidatiegeneeskunde over het gebruiken van de basisset klinimetrie voor IC nazorg.2
Een anamnese is echt iets anders dan een serie vragenlijsten, met scores boven of onder afkappunt of met een kleurtje groen of rood. Met een open vraag zoals ‘kunt u mij vertellen waarom u hier ‘met moeite’ scoorde kun je de klachten echter prima uit diepen. We gebruiken ook vaak een thermometer op papier waar de patiënt een score kan geven over het herstel. Het getal kun je noteren, maar nodigt ook uit om te vragen waar mensen aan dachten bij het geven van deze score of waarom het niet een puntje lager of hoger zou zijn. Dan hoor je pas hoe het echt gaat en vind je toch mevrouw Jansen (persoon) achter de score.3
Zo slaan we 2 vliegen in een klap. Vastleggen van data én tijd om klachten uit te vragen.
Geschreven door prof. dr. Anne Visser-Meily, hoofd van het Kenniscentrum Revalidatiegeneeskunde Utrecht (KCRU) en medisch afdelingshoofd van UMC Utrecht, Revalidatie, fysiotherapiewetenschap en sport
¹ Anamnese in tijden van big data. Een pleidooi voor een standaard om de anamnese vast te leggen. Bauer et al. NTVG. 15 jan 2021: 16-18
² Basisset klinimetrie van de VRA is een mooi hulpmiddel voor IC nazorgpoli. Heijnen et al. NTR jaargang 42, nummer 5, december 2020; 28-30
³ Het Visiedocument Medisch Specialist 2025. Federatie Medisch Specialisten. [Online] 2017. Zorg op maat.
